Doświadczenia z WF-u i ruch w dzieciństwie mają wpływ na aktywność w dorosłym życiu

22 maja 2025

Brak zaangażowania podczas lekcji wychowania fizycznego ma negatywne konsekwencje w dorosłym życiu – wynika z raportu MultiSport Index 2024: Sportkrastynacja. Aż 20% dorosłych Polaków deklaruje, że nie lubiło zajęć WF-u, a wśród nich 40% nie uprawia dziś żadnej aktywności fizycznej – nawet sporadycznej. Aktywność fizyczna dzieci to nie tylko kwestia szkoły – równie ważne są wzorce wynoszone z domu czy pozaszkolnych zajęć sportowych, które mają kluczowy wpływ na ich przyszłe nawyki zdrowotne i motywację do regularnego ruchu w dorosłości. W odpowiedzi na te wyzwania Fundacja MultiSport prowadzi w szkołach podstawowych bezpłatny program Aktywne Szkoły MultiSport, do którego ogłosiła nabór na rok szkolny 2025/2026.

Z raportu Global Matrix 4.0 wynika, że tylko 16,8% dzieci i młodzieży w Polsce codziennie podejmuje zalecaną przez Światową Organizację Zdrowia aktywność fizyczną, trwającą co najmniej 60 minut. Według WHO, tak niski poziom aktywności fizycznej wiąże się z gorszym zdrowiem serca i układu metabolicznego, skróconym czasem snu czy słabszym funkcjonowaniem społecznym.

Co szczególnie niepokojące, brak regularnej aktywności i odpowiedniego rozwoju motorycznego znacząco utrudnia kształtowanie trwałych, pozytywnych nawyków ruchowych, które dzieci kontynuować będą w dorosłym życiu – tak ważnych dla zdrowia i jakości życia w dorosłości.

WF może inspirować

Lekcje wychowania fizycznego odgrywają fundamentalną rolę w kształtowaniu podejścia dzieci do aktywności fizycznej. Wśród aktywnych fizycznie dorosłych, którzy wspominają WF z przyjemnością, ponad 70% ćwiczy co najmniej raz w tygodniu. Z kolei wśród osób, dla których sportowe zajęcia szkolne były przykrym obowiązkiem, zaledwie 20% podejmuje dziś aktywność co najmniej raz w tygodniu.

– Lekcje wychowania fizycznego mają ogromny potencjał, by nie tylko poprawić kondycję fizyczną dzieci, ale również rozbudzić ich pasję do ruchu oraz zaszczepić zdrowe nawyki, które będą towarzyszyć im przez całe życie. Właściwie zaplanowane i przeprowadzone zajęcia pomagają w rozwoju umiejętności społecznych, takich jak współpraca czy radzenie sobie z trudnościami. Z kolei źle prowadzone lekcje mogą przynieść odwrotny efekt – zniechęcić do aktywności fizycznej, obniżyć pewność siebie i wpłynąć na postrzeganą wartość dzieci w kontekście sportu, co może negatywnie rzutować na ich przyszłą aktywność fizyczną – mówi dr Ewa Niedzielska, ekspertka Fundacji MultiSport.

Czego dzieci oczekują od zajęć WF-u?

W ramach programu Aktywne Szkoły MultiSport (ASM), Fundacja MultiSport, prowadzi dialog z dziećmi i rodzicami zwracając szczególną uwagę na ich potrzeby związane z aktywnością fizyczną i lekcjami wychowania fizycznego.

– Z badań wynika, że istotnym elementem zajęć WF-u z punktu widzenia dzieci, jest ich różnorodność, dopasowanie poziomu i rodzaju aktywności do ich możliwości, a także nastawienie i predyspozycje nauczyciela, od którego oczekują motywującej postawy i ciekawych pomysłów – podkreśla dr Ewa Niedzielska.

Potrzeby te realizowane są w ramach konkretnych programów przez Fundację MultiSport, współpracującą z ekspertami, środowiskiem szkolnym i rodzicami. Celem Aktywnych Szkół MultiSport jest zachęcenie dzieci do regularnego uprawiania sportu i pokazanie innych jego wymiarów, dlatego zajęcia WF-u zostały rozszerzone o wizyty w klubach fitness. W ramach takich zajęć, pod okiem trenerów sportowych, którzy w profesjonalnym otoczeniu, z wykorzystaniem akcesoriów i sprzętów sportowych, dzieci mogą poznawać różnorodne aktywności dopasowane do ich umiejętności i możliwości. Program zapewnia dostęp do różnych modułów treningowych – od zajęć funkcjonalnych, przez ćwiczenia poprawiające koordynację, aż po aktywności z obszaru body & mind, takie jak joga, zdrowy kręgosłup czy pilates.

Z ewaluacji programu wynika, że uczestniczące w nim dzieci stały się bardziej aktywne fizycznie, chętniej biorą udział w lekcjach WF-u i z większym zaangażowaniem podchodzą do różnych form aktywności. Potwierdzają to zarówno nauczyciele, trenerzy, jak i rodzice – aż 63% z nich zauważyło, że ich dzieci zaczęły się więcej ruszać dzięki programowi, a trzech na pięciu uczniów uznało zajęcia za ciekawsze niż tradycyjny WF.

Obiekty sportowe i zaangażowanie bliskich sprzyjają aktywności

Aktywność fizyczna dzieci nie kształtuje się wyłącznie w szkole – równie ważne są wzorce wynoszone z domu i dostęp do wartościowych form ruchu, takich jak zajęcia sportowe prowadzone przez trenerów w dedykowanych do tego obiektach. Zgodnie z wynikami MultiSport Index 2024: Sportkrastynacja, 45% Polaków, w dzieciństwie systematycznie trenowało w klubie lub z trenerem – to właśnie ta grupa częściej pozostaje aktywna w dorosłości. Z kolei wśród osób, które nie miały okazji, by uczestniczyć w profesjonalnych zajęciach pozaszkolnych (49%), aż 65% deklaruje, że nie są postrzegane jako osoby aktywne fizycznie.

– Pokazanie dzieciom różnych wymiarów aktywności – także tych pozaszkolnych, może być istotnym urozmaiceniem – trening z wykorzystaniem sprzętu i możliwości obiektów sportowych daje dzieciom nową, inną perspektywę. Ale to nie wszystko. Dzieci, uczą się w dużej mierze poprzez naśladowanie, dlatego niezwykle ważne są wzorce, które obserwują w domu – zaznacza dr Ewa Niedzielska.

Czterdzieści trzy procent dorosłych Polaków deklaruje, że w ich rodzinach uprawiano sport. Co istotne, osoby, które dorastały w aktywnym otoczeniu, dziś znacznie częściej decydują się na regularne ćwiczenia. W grupie najbardziej aktywnych – tych, którzy spędzają na ruchu ponad 3 godziny tygodniowo – aż 58% wychowywało się w domach, gdzie aktywność fizyczna była na porządku dziennym – podaje raport MultiSport Index 2024.

Nowy rok, nowa energia – trwa nabór do kolejnej edycji ASM

W obecnej edycji programu Aktywne Szkoły MultiSport udział bierze 77 szkół podstawowych z 12 województw: mazowieckiego, łódzkiego, wielkopolskiego, pomorskiego, kujawsko-pomorskiego, śląskiego, małopolskiego, lubelskiego, dolnośląskiego, lubuskiego, zachodniopomorskiego oraz świętokrzyskiego. To szkoły znajdujące się zarówno w dużych miastach, takich jak Warszawa, Łódź, Poznań czy Gdańsk, oraz z mniejszych miejscowości, jak Stargard czy Pruszków. Aktualnie trwa otwarty nabór do nowej edycji programu na rok szkolny 2025/2026. Zapisy realizowane są za pomocą formularza dostępnego na stronie Fundacji MultiSport. Więcej informacji o programie odnaleźć można pod adresem: https://fundacjamultisport.pl/nasze-programy/aktywne-szkoly-multisport/.

O Fundacji MultiSport: Fundacja MultiSport, powołana przez Benefit Systems w 2021 roku, aktywnie walczy z hipokinezją, czyli bezruchem, który Światowa Organizacja Zdrowia uznaje za jedno z kluczowych zagrożeń dla zdrowia współczesnej cywilizacji. Działania Fundacji MultiSport stanowią kompleksową odpowiedź na wyzwania związane z brakiem aktywności fizycznej w różnych grupach wiekowych. Flagowym programem Fundacji są Aktywne Szkoły MultiSport, kierowane do uczniów między 12. a 19. rokiem życia. W ramach tego programu wykwalifikowani trenerzy oraz instruktorzy prowadzą zajęcia sportowe dla dzieci i młodzieży w nowoczesnych klubach fitness, w tym m.in. w sieci ZDROFIT. Fundacja realizuje także program „Zajęcia MultiSportowe z elementami gimnastyki korekcyjno-kompensacyjnej”, skupiający się na profilaktyce wad postawy wśród dzieci oraz program "Senior w dobrej formie", którego celem jest celem jest aktywizacja ruchowa i walka z poczuciem osamotnienia wśród seniorów poprzez integrację sportową.

Marcin Walendziak

Junior PR Specialist Benefit Systems

880170402