Szef w dobrej formie? Tego chcą pracownicy w Polsce [badanie]

Aż 68 proc. managerów deklaruje, że stres towarzyszy im w pracy min. raz w tygodniu, z czego co trzeci (35 proc.) zmaga się z nim codziennie lub prawie codziennie – wynika z raportu MultiSport Index 2023. Taki sam odsetek kadry zarządzającej przyznaje, że stres wynikający z pracy zawodowej towarzyszy im także po godzinach pracy. Co więcej, już co dziesiąty manager przyznaje, że zdarzyło mu się wziąć zwolnienie lekarskie z powodu gorszego samopoczucia lub problemów związanych z psychiką. Konsekwencje stresującego trybu życia mogą jednak sięgać zdecydowanie dalej.

– Skutki stresu, np. związanego z pracą, mają wymiar psychosomatyczny, społeczny i ekonomiczny. Dla człowieka najbardziej dotkliwymi konsekwencjami chronicznego stresu są choroby. Dziś już wiadomo, że istnieje związek między długotrwałym stresem a chorobami układu sercowo-naczyniowego. Niektóre dane podają, że aż 40 proc. wszystkich chorób serca jest wynikiem chronicznego stresu – mówi dr. hab. Dorota Molek-Winiarska, psycholog oraz doktor habilitowany nauk społecznych w zakresie nauk o zarządzaniu.

Raport Benefit Systems wyraźnie pokazuje, że dla 83 proc. zatrudnionych w Polsce nieumiejętne radzenie sobie ze stresem przez przełożonych negatywnie wpływa na pracowników i ich efektywność. Najwyraźniej widać to wśród przedstawicieli pokolenia Z – aż 94 proc osób w wieku od 18 do 24 lat podziela ten pogląd. Wpływ stresu przełożonych na codzienną pracę częściej zauważają też kobiety (88 proc.) niż mężczyźni (80 proc.).

– Nowoczesne podejście do HR w organizacjach wymaga zwrócenia szczególnej uwagi na kondycję psychiczną kadry zarządzającej. Stres nie jest jedynie problemem indywidualnym przełożonych, ponieważ bezpośrednio wpływa on także na kierowane przez nich osoby. Zestresowany manager wywołuje w zespole swoisty efekt domina, który finalnie przekłada się na mniejszą efektywność całej firmy. Z drugiej strony, dobrze realizowana strategia zarządzania ludźmi, uwzględniająca programy antystresowe, przynosi wymierne korzyści dla przedsiębiorstw – pracownicy bardziej utożsamiają się z daną organizacją, a także stają się bardziej zaangażowani i zmotywowani. Niestety, według naszych badań już prawie połowa (48 proc.) pracowników umysłowych wyższego szczebla oraz 61 proc. wszystkich pracowników w Polsce przyznaje, że ich pracodawca nie wdraża żadnych działań wspierających ich dobrostan psychiczny – zaznacza Małgorzata Frankowska, Dyrektor HR w Benefit Systems.

Według dr. hab. Doroty Molek-Winiarskiej, w redukcji stresu szczególnie pozytywne skutki przynoszą cztery rodzaje interwencji: aktywność fizyczna, techniki poznawczo-behawioralne, mindfulness oraz relaksacja.

– Z wszystkich tych technik aktywność fizyczna wydaje się najbardziej skuteczna w procesie usuwania skutków reakcji stresowej […] Ogromna liczba publikacji naukowych wskazuje na korelację pomiędzy aktywnością fizyczną a dobrostanem, podkreślając wpływ tej pierwszej zarówno na dobrostan fizyczny, psychiczny i społeczny. Istotne jest uprawianie aktywności fizycznej w pracy i poza pracą oraz tworzenie przez managerów przestrzeni czasowej i zadaniowej na te aktywności – dodaje dr hab. Dorota Molek-Winiarska.

Podobnego zdania jest dr Iwona Piątkowska, doktor nauk o kulturze fizycznej w zakresie nauk biomedycznych i ekspertka programu Zdrowie na Etacie. Przypomina ona, że regularna aktywność fizyczna działa niczym pedał hamulca dla ciał migdałowatych, czyli mózgowych epicentrów niepokoju, strachu i reakcji stresowej. Nie dziwi więc, że obecnie najczęstszym sposobem na rozładowanie stresu wśród pracowników na stanowiskach kierowniczych jest właśnie ruch, z którego korzysta 57 proc. z nich.

Jak wynika z MultiSport Index 2023, systematyczne ćwiczenia mają znaczący, pozytywny wpływ na kondycję psychofizyczną. Potwierdzają to aktywni fizycznie respondenci – 89 proc. z nich twierdzi, że regularna aktywność fizyczna redukuje stres i złe emocje, a 95 proc., że wpływa pozytywnie na samopoczucie.

Z perspektywy pracodawców ciekawym aspektem jest to, że według zatrudnionych regularna aktywność ma wpływ na efektywne zarządzanie zespołem – aż 67 proc. z nich zgadza się ze twierdzeniem, że aktywny fizycznie przełożony byłby lepszym menedżerem. Wśród tych, którzy ćwiczą regularnie (minimum 5 razy w tygodniu), aż 73 proc. podziela tę opinię. Zgadza się z nią także 81 proc. właścicieli prywatnych przedsiębiorstw.

– Miejsce pracy to doskonała przestrzeń na kampanie przybliżające pracownikom korzyści płynące z aktywności fizycznej. Dostęp do kart sportowych warto połączyć z dostępem do wiedzy ekspertów, którzy uświadomią pracownikom i pracodawcom, jak regularny trening przekłada się nie tylko na zdrowie serca czy mózgu, ale także na odporność, motywację czy zdolność koncentracji. Mniejsza liczba zwolnień lekarskich, większe zaangażowanie i efektywność pracowników to korzyści dla całej organizacji, nie tylko dla tworzących ją jednostek. Dlatego widzę gigantyczną rolę pracodawców w regularnym promowaniu i wspieraniu aktywności fizycznej pracowników. Będzie to sytuacja win-win – zaznacza dr Iwona Piątkowska.